Дали уживањето во храната навистина е толку важно за нашето тело и психа? Науката вели – апсолутно да!
Сите ги паметиме вкусовите од детството – омилените јадења од баба и мајка, полни со љубов, нежност и топлина. Храната не е само средство за опстанок – таа е сеќавање, утеха, поврзаност. Често најубавите моменти од животот се испреплетени со мириси и вкусови кои не’ враќаат во сигурни, радосни времиња.
Добрата вест? Не мора да се откажуваме од уживање во храната заради „здравата исхрана“ – напротив, задоволството е составен дел од навистина избалансирана исхрана. Иако нема да најдете витамин П (П како приход, задоволство) во аптека, дефинитивно можете да го додадете на вашата чинија – секој ден.
Сѐ започнува од мозокот
Во свет каде што исхраната често се сведува на забрани и крути правила, концептот на уживање делува речиси бунтовнички. Но токму науката нè потсетува дека храната е природен извор на радост.
Кога јадеме нешто што го сакаме, нашиот мозок ослободува допамин – хормонот на задоволство. Се активираат центрите за награда, а ние се чувствуваме посреќни, посмирени и пофокусирани. Покрај тоа, уживањето во оброк носи и физиолошки придобивки:
- Ја подобрува дигестијата и апсорпцијата на хранливи материи
- Го поттикнува состојбата „одмор и варење“, што го смирува дигестивниот систем
- Го зголемува чувството на ситост и задоволство, па има помала веројатност за прејадување
Една голема анализа на 119 студии покажа дека повеќе од половина од нив ја поврзуваат уживката при јадење со поквалитетна исхрана.
Храната како сојузник, не како непријател
Во општество во кое постојано не’ бомбардираат со поделбата „здрава“ наспроти „нездрава“ храна, често ја губиме врската со сопствените потреби. Но стручњаците истакнуваат дека ослободувањето од вина и рестрикции го отвора патот кон интуитивната исхрана – пристап кој ги уважува и телото и душата.
Кога ќе си дозволиме се – без забрани – телото почнува да верува дека ќе го добие она што му е потребно. Храната веќе не е извор на стрес, туку станува тоа што отсекогаш била: природна, радосна, човечка.
Уживањето нè храни и емотивно. Го зајакнува чувството на припадност, културниот идентитет и општествените врски. Кога ги исфрламе традиционалните или „утешни“ јадења од својата чинија, можеби се откажуваме и од дел од себе – од сопствените корени, сеќавања и вредности.
Уживање наспроти емоционално јадење – која е разликата?
Емоционалното консумирање храна често е несвесна реакција на стрес, тага или осаменост. Нема вистинско уживање, туку само импулсивност проследена со вина.
Уживањето, пак, е свесна одлука – да застанеме и да си кажеме: „Ова ми годи и заслужувам да уживам во тоа.“
Поставете си едно едноставно прашање: Како се чувствувам по оброкот?
Ако одговорот е: „задоволно, опуштено, исполнето“ – тогаш сте внеле здрава доза витамин П!
Како да внесете повеќе уживање во секојдневната исхрана?
- Додадете омилени зачини и ароми во јадењата
- Слушајте го телото – што навистина ви се јаде?
- Пригответе јадење од детството и јадете го со внимание
- Јадете барем пет минути без телефон и без никакви прекини
Со уживањето во храната не се откажуваме од здравјето – напротив, му ја враќаме радоста, присуството и длабоката поврзаност со себе.
